Tetanoz aşısı, çok ciddi bir hastalık olan tetanozdan korunmak için uygulanan bir aşıdır. Bebeklik döneminde başlar ve tam bir etki sağlamak için beş doz şeklinde uygulanmaktadır. Halk arasında karma aşı olarak bilinen difteri, boğmaca ve tetanoz aşıları; 2, 3 ve 4. aylarda ilk üç doz, daha sonra 16 ve 24. aylarda dördüncü doz, ilkokul 1. sınıfta beşinci doz yapılarak, yaklaşık 10 yıl kadar etkisi süren uzun süreli koruma sağlar.

Yeni doğan bebeklerde daha çok görülen yeni doğan tetanos hastalığının önlenmesi açısından hamilelere iki doz aşı yapılmaktadır. Herhangi bir paslı veya küflü materyalle yaralanma, delinme veya batma gibi durumlarda doktor, kişinin daha önceki aşı durumuna bakar. Aşıları tam olarak uygulanmış kişilere, yaranın kirli ve paslı olması durumunda eğer aşıları 5 yıl geçmişse, yaranın temiz olması durumunda ise aşılarının üzerinden 10 yıl geçmişse tekrar aşılama yapılması gerekmektedir. Kirli ve çok paslı olan yaralara ise daha etkili olan tetanoz immünglobulin aşısı da yapılması tavsiye edilir.

Çocukluk çağlarında yapılan aşı difteri, boğmaca ve tetanoz hastalıklarına karşı çok etkili koruma sağlar. Ölü halde olan difteri, tetanoz ve boğmaca bakterilerini içinde bulunduran bu aşılar uzun süren bir koruma sağlayacaktır. Tetanoz hastalığının daha önceden geçirilmiş olması bağışıklık sağlamaz. Bu hastalığa karşı çocukluk çağlarında üç doz aşı uygulanması tam ve etkili korumayı sağlayacaktır.

Tetanoz aşısının bakterisi canlı olmadığı için, on yıl sonra aşının etkisi geçecek ve bağışıklık faydası azalacaktır. Bu nedenle, tetanoz aşısının on yılda bir uygulanması sürece tam ve etkili korunma sağlanacaktır. Bu aşı vurulmadığı zaman korunma sağlanmadığında, hastalığa yakalanıldığında, tetanozun salgıladığı zehir nedeniyle, tetanoz bakterisi vücudu etkisi altına alır ve felç geçirir gibi kasılmalara neden olur, solunum bir süre durur ve hasta hayatını kaybeder. Bu nedenle tetanoz aşısını uygulamayı unutmayalım.

Tetanos aşısının en sık görülen yan etkisi, aşının uygulandığı yerde hassasiyet, kızarıklık, ağrı ve şişliktir. 4-5. dozlardan sonra bu etkiler daha fazla görülür. Bazı kişilerde ise aşının uygulandığı kolun ve bacağın şiştiği de görülür. Yan etkiler 4-5 gün boyunca devam eder ve daha sonra kendiliğinden geçmektedir. Bazı kişilerde de ateş, halsizlik, yorgunluk ve iştahsızlık gibi belirtiler de görülür. Yine aynı şekilde aşı uygulandıktan sonra ateşlenme, nedensiz ağlamalar ve kasılmalar da ardından gelebilir. Eğer ateşlenme yaşanıyorsa ateş düşürücü verilerek bunun önüne geçilebilir.

Bazı durumlarda tetanos aşısı uygulanmaz. Bunlar ise ilk tetanos aşısı vurulduktan sonra, uygulanan kişide alerjik durumlar ortaya çıktıysa diğer dozlar uygulanmaz. Yine çocuklarda da beynin kötü anlamda etkilenmemesi için koma hali yaşanırsa, yine aşı kesilmelidir. Çocuklarda da iki gün içerisinde çıkan yüksek ateş 41 derecenin üstüne çıkarsa, aynı şekilde aşı yarıda kesilmelidir. Yine iki gün sonra şok gibi bir durum yaşanırsa, aşıya devam etmek yersiz olur. Aynı şekilde çocuklarda, aşı vurulduktan sonra çocuk kesintisiz bir şekilde 3 saat ağlama olduysa aşıya devam etmemek gerekir. Ateşli hastalık geçiren çocuklara tetanos aşısı vurulmaz. Sağlıklı halde olan çocuklara bu aşı vurulur.

Anne adaylarında tetanos aşısı 20. haftadan itibaren iki doz aşı halinde uygulanmalıdır. Dünyaya yeni gelen bebeklerin yeni doğan tetanos olma riskleri çok yüksektir. Bunun için anne adayının, hamilelikten önce tetanos aşısını tam olarak uygulamış ve üzerinden 10 yıl geçtiyse, gebelikte bu aşıyı uygulaması gerekir. Çünkü doğum anında, doğumun evde ya da steril olmayan ortamlarda göbek kordonu kesim sırasında hijyen olmaması sonucu yeni doğan tetanosuna kapılma riski yüksek olur.